تمرکز گوهر کمیاب و گرانبهای این روزهای ما
- اگر در هنگام انجام یک فعالیت خاص به صورت پیوسته تمرکز کردن برایتان سخت است.
- اگردر حفظ تمرکز در برابر محرک های مختلف مثل صداهای بیرون یا تلفن همراه، در شروع و ادامه یک فعالیت با مشکل روبه رو هستید، این مقاله می تواند به شما ما کمک کند .
تمرکز چیست؟
تمرکز یک وضعیت ذهنی است که شامل توجه آگاهانه به یک فعالیت خاص و حذف توجه از مسائل دیگر است ، در واقع تمرکز به معنای توانایی فراهم کردن توجه و تمرکز ذهنی بر روی یک وظیفه، فعالیت یا موضوع خاص است.
تمرکز می تواند منجر به بهبود عملکرد شناختی و بهبود کارایی در انجام وظایف و فعالیت‌های مختلف بشود .
در اینجا یک آزمون ساده برای سنجش تمرکز به شما پیشنهاد می دهم:
یک فعالیت خاص مثل خواندن قستی از یک کتاب ، حل یک مسئله ریاضی یا نوشتن چند جمله را انتخاب کنید ، تلاش کنید که بر روی فعالیت انتخاب شده تمرکز و توجه کامل داشته باشید یعنی توجه تان را به هیچ چیز دیگری جلب نکنید و تا حد امکان از محیط خارجی صداهایی مثل صدای تلفن ، تلویزیون، خودرو … خود را دور نگه دارید.
در پایان فعالیت از خودتان بپرسید که آیا توانسته اید به درستی تمرکز کنید و آیا تمام توجه خود را به فعالیت انتخاب شده اختصاص داده اید یا خیر؟
برای سنجش میزان تمرکز ، خوب است نتیجه را با معیار سنجش خودمان مقایسه کنیم مثلاً اگر تمرکز خود را در حین فعالیت ۸۰ درصد برآورد کردیم می توانیم به خودمان بگوییم من در این فعالیت به خوبی تمرکز کردم.
اهمیت تمرکز
تمرکز به عنوان یکی از مهارت های اصلی زندگی بسیار مهم است زیرا به ما کمک می‌کند تا وظایف را با دقت بیشتری انجام دهیم ، خطاهای کمتری داشته باشیم و به طور کلی به شکلی هدفمند به کارهای خود بپردازیم.
موانع ایجاد تمرکز
در عمل موانعی برای داشتن تمرکز مناسب وجود دارد که می‌تواند مانع پیشرفت ما در کارهای مختلف شود :
1- یکی از مهمترین موانع عدم تمرکز اختلالات جسمی و روانی است برخی از این اختلالات شامل کمبود خواب ، افسردگی و نداشتن انگیزه ،اضطراب، بیماری های خاص و… هستند.
2- دیگر مشکلاتی که می تواند عامل عدم تمرکز ما باشد شامل محیط کار و زندگی نامناسب است ، مثلاً صدای بلند، نور کم ،حرکت زیاد افراد دیگر در محیط کار، خستگی یا عدم بهره وری در دوره های طولانی مدت می‌توانند موانعی برای داشتن تمرکز مناسب ما باشند.
کافیست به عدم تمرکز به عنوان یک مسئله بزرگ توجه کنیم که می‌تواند باعث کاهش بهره‌وری و عملکرد ضعیف ما شود.
در برخی موارد ممکن است به دلیل خستگی ، استرس یا عدم علاقه نیز تمرکز ما کاهش پیدا کند .در مواردی هم کمبود توجه می تواند نشانه های اختلال نقص توجه باشد (ADHD ) که در این صورت بهتر است حتما به متخصص مراجعه شود.
تکنیک هایی برای افزایش تمرکز:
۱- تعیین هدف :
قبل از شروع هر فعالیتی باید هدف خود را مشخص کنیم، با داشتن هدف ما قادر خواهیم بود تمام علاقه و توجه خود را درمسائل مربوط به آن هدف متمرکز کنیم.
2- تقسیم وقت:
این تکنیک بر اساس ابزار پومودورو می باشد که در آن زمان کاری به بازه های ۲۵ دقیقه ای تقسیم شده و پس از هر بازه ، پنج دقیقه استراحت می کنیم و پس از ۴ بازه کاری یک مرحله استراحت طولانی تر نیز در نظر گرفته می شود این تقسیم بندی در کارهای طولانی و خسته کننده مانند مطالعه ،نوشتن و یادگیری موثر است .
باید توجه شود که در تایم های استراحت خود از ابزار های تکنولوژیک مثل موبایل و تلویزیون استفاده نکنیم و سعی کنیم فعالیت بدنی سبک یا حتی صحبت با اعضای خانواده یا همکاران را داشته باشیم.
۳ – تعیین اولویت:
تعیین اولویت ها و مهمترین وظایف می تواند به ما در کنترل تمرکز و توجه مان کمک کند.
۴- حذف مزاحمت ها:
برای افزایش تمرکز باید مزاحمت های مختلفی مانند صدا، نور و تلفن‌های همراه را حذف کرد، برای این منظور می‌توانیم در یک محیط آرام و خلوت کار کنیم و از جاهایی که مزاحمت های زیادی وجود دارد فاصله بگیریم.
۵ – مدیتیشن و استفاده از از فنون آرامش بخش:
مدیتیشن ، یوگا، تمرین تنفس عمیق و…. باعث کاهش استرس و اضطراب شده و می تواند به ما در کسب تمرکز و ارتقاء کارایی کمک کند.
با روش های مختلفی مانند تمرینات تنفسی و تمرینات استراحتی ( ریلکسیشن) می توانیم توانایی خود را در کسب تمرکز تقویت کنیم.
۶ – ورزش و فعالیت بدنی:
ورزش و فعالیت بدنی و تمرینات هوازی مثل دویدن و تمرینات پرشی( مثلاً درجا پریدن یا طناب زدن ) که باعث افزایش جریان خون در مغز ما می شود ، می‌تواند در کسب تمرکز و رفع خستگی مغزی به ما کمک کند.
۷- تغذیه سالم :
با مصرف مواد غذایی سالم و و با چربی پایین می توانیم خستگی روانی را کاهش داده و تمرکز خود را افزایش دهیم.
۷- خواب به موقع:
خواب به موقع و به مدت کافی نیز از تکنیک هایی است که در بهبود تمرکز به ما کمک می کند.
۸- تمرین ساعت :
با قطع شدن از همه چیز و فقط به ساعت نگاه کردن مجبور می شویم به تمرکز بیشتری روی زمان و مدت زمانی که گذشته است بپردازیم.
۹- تمرین چشم بسته :
با بستن چشم های خود با دقت به حواس خود مثل شنوایی، لامسه ،بویایی و… می پردازیم و از هرگونه حساسیت نسبت به نور و روشنایی جلوگیری می کنیم.
جمع بندی
در این مقاله ابتدا تعریفی از تمرکز داشتیم که به معنای توجه تمام عیار است و در مورد اهمیت آن در افزایش بازدهی وکاهش خطا و افزایش سطح دانش و توانایی حل مساله ببیشتر گفتیم و به موانع ایجاد تمرکز پرداخته شد و در نهایت تکنیک های برای افزایش آن ارائه شد .
دیدگاهتان را بنویسید